Η Microsoft έδωσε αυτή την εβδομάδα στη δημοσιότητα άλλο ένα κομμάτι της ιστορίας της πληροφορικής: Η εταιρεία συνεργάστηκε με την IBM για να δημοσιεύσει τον πηγαίο κώδικα του MS-DOS 4.00 του 1988, μιας έκδοσης που είναι περισσότερο γνωστή για την αντιδημοτικότητα, τα σφάλματα και την περίπλοκη ιστορία ανάπτυξης παρά για τη χρησιμότητά της ως λειτουργικό σύστημα υπολογιστών.
Ο κώδικας του MS-DOS 4.00 είναι διαθέσιμος στη σελίδα MS-DOS GitHub της Microsoft μαζί με τις εκδόσεις 1.25 και 2.0, τις οποίες η Microsoft έθεσε σε ανοικτή διάθεση σε συνεργασία με το Computer History Museum το 2014. Όλες οι εκδόσεις ανοιχτού κώδικα του DOS έχουν κυκλοφορήσει υπό την άδεια MIT License.
Αρχικά, το MS-DOS 4.00 είχε προγραμματιστεί να περιλαμβάνει νέα χαρακτηριστικά multitasking που επιτρέπουν στο λογισμικό να εκτελείται στο παρασκήνιο. Αυτή η έκδοση του DOS, η οποία μερικές φορές ονομάζεται επίσης “MT-DOS” ή “Mutitasking MS-DOS” για να διακρίνεται από άλλες εκδόσεις, κυκλοφόρησε μόνο μέσω μερικών ευρωπαϊκών κατασκευαστών PC και ποτέ ως αυτόνομο προϊόν λιανικής πώλησης.
Ο πηγαίος κώδικας που κυκλοφόρησε η Microsoft αυτή την εβδομάδα δεν αφορά αυτή την έκδοση του DOS 4.00 με το multitasking, και το Γραφείο Προγραμμάτων Ανοιχτού Κώδικα της Microsoft “δεν μπόρεσε να βρει τον πλήρη πηγαίο κώδικα” για το MT-DOS όταν πήγε να ψάξει. Αντίθετα, η Microsoft και η IBM κυκλοφόρησαν τον πηγαίο κώδικα για μια εντελώς ξεχωριστή έκδοση του DOS 4.00, η οποία αναπτύχθηκε κυρίως από την IBM για να προσθέσει περισσότερες δυνατότητες στην υπάρχουσα μη multitasking έκδοση του DOS που έτρεχε στα περισσότερα IBM PC και κλώνους PC της εποχής.
Η Microsoft δεν επέστρεψε ποτέ στην ιδέα του multitasking DOS σε επόμενες εκδόσεις. Η πολυδιεργασία θα γινόταν αντικείμενο των γραφικών λειτουργικών συστημάτων όπως τα Windows και το OS/2, ενώ οι εκδόσεις MS-DOS 5.x και 6.x συνέχισαν το παλιό μοντέλο της μιας εφαρμογής κάθε φορά των προηγούμενων εκδόσεων.
Η Microsoft κυκλοφόρησε κάποια έγγραφα τεκμηρίωσης και δυαδικά αρχεία για το MT-DOS και “μπορεί να ενημερώσει αυτή την έκδοση αν ανακαλυφθούν περισσότερα”. Η εταιρεία πιστώνει τον Άγγλο ερευνητή Connor “Starfrost” Hyde για την αποδέσμευση όλου αυτού του πηγαίου κώδικα στο πλαίσιο μιας συνεχιζόμενης εξέτασης του MT-DOS που τεκμηριώνει στην ιστοσελίδα του. Ο Hyde έχει δημοσιεύσει πολλά στιγμιότυπα οθόνης μιας κατασκευής του MT-DOS της εποχής του 1984, συμπεριλαμβανομένου του “διαχειριστή συνεδριών” που χρησιμοποιούσε για την παρακολούθηση και την εναλλαγή μεταξύ των εφαρμογών που εκτελούνταν.
Η έκδοση 4.00 του MS-DOS που κυκλοφόρησε στο κοινό είναι γνωστή λιγότερο για τα νέα χαρακτηριστικά της παρά για την υψηλή χρήση μνήμης- η έκδοση 4.00 μπορούσε να καταναλώσει έως και 92KB μνήμης RAM, πολύ περισσότερο από τα περίπου 56KB που χρησιμοποιούσε το MS-DOS 3.31, ενώ η έκδοση 4.01 μείωσε το ποσοστό αυτό σε περίπου 86KB. Οι μεταγενέστερες εκδόσεις MS-DOS 5.0 και 6.0 έφταναν τα 72 ή 73KB, και ακόμη και το PC DOS 2000 της IBM ήθελε μόνο 64KB.
Αυτοί οι αριθμοί RAM θα ήταν σφάλματα στρογγυλοποίησης σε οποιονδήποτε σύγχρονο υπολογιστή, αλλά τις ημέρες που η RAM ήταν ακριβή, τα συστήματα έφταναν τα 640KB και η εικονική μνήμη δεν υπήρχε, ένα τόσο μεγάλο άλμα στις απαιτήσεις του συστήματος ήταν μεγάλη υπόθεση. Οι σημερινοί λάτρεις των ρετρό υπολογιστών τείνουν ακόμα να παρακάμπτουν το MS-DOS 4.00, συνιστώντας είτε το 3.31 για τη χαμηλότερη χρήση μνήμης είτε τις μεταγενέστερες εκδόσεις για τα διευρυμένα σύνολα χαρακτηριστικών τους.
Η Microsoft έχει διαθέσει με την πάροδο των ετών και άλλο κώδικα κληρονομιάς, συμπεριλαμβανομένων των παλαιότερων εκδόσεων του MS-DOS, του Word for Windows 1.1a, του GW-BASIC της εποχής του 1983 και του αρχικού Διαχειριστή αρχείων των Windows. Ενώ τα περισσότερα από αυτά έχουν κυκλοφορήσει στην αρχική τους μορφή χωρίς καμία ενημέρωση ή αλλαγή, ο Διαχειριστής αρχείων των Windows συντηρείται ενεργά. Αρχικά είχε τροποποιηθεί απλώς αρκετά ώστε να τρέχει εγγενώς σε σύγχρονους υπολογιστές 64-bit και Arm που εκτελούν Windows 10 και 11, αλλά έχει ενημερωθεί με νέες διορθώσεις και χαρακτηριστικά μόλις τον Μάρτιο του 2024.
Η κυκλοφορία του κώδικα του MS-DOS 4.0 δεν είναι το μόνο νέο πράγμα που οι ιστορικοί του DOS πήραν στα χέρια τους φέτος. Μια από τις πρώτες γνωστές εκδόσεις του 86-DOS, του λογισμικού που η Microsoft θα αγόραζε και θα μετέτρεπε σε λειτουργικό σύστημα για το αρχικό IBM PC, ανακαλύφθηκε και μεταφορτώθηκε στο Internet Archive τον Ιανουάριο. Μια πρώιμη έκδοση της εγκαταλελειμμένης έκδοσης του OS/2 που αναπτύχθηκε από τη Microsoft αποκαλύφθηκε επίσης τον Μάρτιο.
